سپتی سمی هموراژیک ویروسی
VHS
تورم و رنگ پريدگي کبد، خونريزي نقطه نقطه در امعاء و احشا، در ماهی قزل آلا
حاد: تلفات شدید و سریع، تیره رنگ، بیرون زدگی یک طرفی چشم، خونریزی در بافت ملتحمه دور چشم مشاهده می شود که در مقابل نور مانند دو چراغ قرمز به نظر می رسند. گاهی اوقات قاعده باله سینه ای برنگ مایل به قرمز در می آیند، کبد رنگ پریده و به رنگ خاکستری یا زرد خاکستری دیده می شود. از دست دادن سریع اشتها. رگه های خونریزی به وضوح در بین عضلات دیده می شود. خونریزی در حفره شکمی، دما کمتر از 12 درجه مزمن: رنگ خیلی تیره و تقریبا سیاه می شود، بیرون زدگی چشم دو طرفه، کم خونی شدید در چشم ها، آبششها کم خون به رنگ گلی کم رنگ و یا سفید خاکستری بوده، آب آوردگی شکم، دما کمتر از 12 درجه عصبی: حرکات مارپیچ به سمت کف استخر، در مسیر مدوری بر روی یک پهلو توام با حرکات تشنجی و انقباضی و گاهی روی آب شنا می کنند، پیچ و تاب در کف استخر، در داخل آب حرکت سریع و ناگهانی انجام می دهند. دما کمتر از 12 درجه
علت ایجاد بیماری
سپتی سمی هموراژیک ویروسی ( عفونت خونی ویروسی توام با خونریزی) یکی از عوامل مهم تلفات در آزادماهیان و به خصوص قزل آلای رنگین کمان به حساب می آید. این بیماری اولین بار در سال 1938 از آلمان گزارش شد. قبلاً تصور می شد که عامل مسبب این بیماری، کمبود ویتامین ب12 است و علت آن نیز وجود کم خونی بدخیم در بین ماهیان در حال مرگ بود. ویروس به راحتی از طریق انتقال افقی ( شامل آبششها، دهان، پوست و مخرج ) از راه آب منتقل می شود. ویروس از طریق ادرار و احتمالاً آبشش ها به محیط خارج ترشح می شوند، اما این امر از طریق مدفوع صورت نمی گیرد. به نظر نمی آید بلع ویروس در آزادماهیان به عنوان یکی از راه های انتقال بیماری به حساب آید. ترشح ویروس در فصل زمستان ( یا در دمای پایین ) روی می دهد. به نظر می رسد که پایین بودن دما برای انتقال ویروس از یک نسل به نسل دیگر ضروری باشد. انتقال عمودی بیماری نشان داده نشده است. تمام سایز های ماهی می توانند درگیر بیماری شوند اما بیشترین شدت در ماهیان جوان دیده می شود. بیشترین تلفات در دمای بین 8 تا 10 درجه سانتیگراد می باشد. در بچه ماهیان می تواند تا 100 درصد و دیگر ماهیان بین 30 تا 70 درصد تلفات ایجاد کند. نکروز و رنگ پريدگي کليه (سمت راست). تورم ، رنگ پريدگي جگر و خونريزي زياد در بافت چربي (سمت چپ) در ماهی قزل آلا
پیشگیری
ضد عفونی و قرنطینه، موثرترین روشهای کنترل همه گیری این ویروس به حساب می آیند. این ویروس در آب 14 درجه بیش از یک هفته و در خشکی نیز بیش از یک هفته زنده می ماند. انتقال از طریق پرندگان ماهیخوار و آب مزارع آلوده بالا دست صورت می گیرد.